Gisteren bereikte het Europees Parlement en de Europese Raad een akkoord over het voorstel van de Europese Commissie om de lijsten van waterverontreinigende stoffen te actualiseren. Deze herziening zorgt ervoor dat de lijsten worden afgestemd op het meest recente wetenschappelijke inzichten en dat nieuwe stoffen in oppervlaktewater en grondwater worden gemonitord en strenger worden gecontroleerd. Drie EU-wetgevingsteksten worden aangepast: de Kaderrichtlijn Water, de Richtlijn Milieukwaliteitsnormen en de Grondwaterrichtlijn.

Nieuw toegevoegde stoffen

Nieuwe stoffen met goed gedocumenteerde schadelijke effecten op het milieu en de menselijke gezondheid zullen worden toegevoegd aan de lijsten van verontreinigende stoffen. Het gaat om:

• Een strenge nieuwe EU-brede kwaliteitsnorm voor de som van 25 soorten PFAS in oppervlaktewater, waaronder trifluorazijnzuur (TFA);
• Dezelfde strenge norm voor de som van de vier meest schadelijke soorten PFAS in grondwater.
• Een ruimere som van 20 soorten PFAS zal ook worden gemonitord in grondwater, de belangrijkste bron van drinkwater in veel lidstaten;
• Een reeks pesticiden en afbraakproducten van pesticiden;
• Bisfenol A, een weekmaker en bestanddeel van kunststofverpakkingen;
• Verplicht testen op het effect van hormoonontregelaars;
• Een aantal geneesmiddelen die worden gebruikt als pijnstillers en ontstekingsremmers, evenals sommige antibiotica.

Bovendien actualiseert de overeenkomst de grenswaarden voor verontreinigende stoffen die al in de lijsten zijn opgenomen en worden zes stoffen die geen EU-breed risico meer vormen, verplaatst naar de lijsten van verontreinigende stoffen van nationaal belang. 

Vereenvoudigingsmaatregelen

Het voorstel introduceert een aantal kortdurende uitzonderingen op het beginsel van het niet mogen verslechteren van de waterkwaliteit en -kwantiteit. Lidstaten kunnen onder bepaalde voorwaarden een vereenvoudigde procedure toepassen, zolang de vervuiling niet toeneemt en daarmee de bescherming van het milieu of de gezondheid in gevaar zou brengen. De overeenkomst verlaagt ook de administratieve lasten voor de lidstaten door de rapportagevereisten te stroomlijnen en het delen van monitoringgegevens tussen lidstaten en de Europese Commissie via digitale hulpmiddelen te vergemakkelijken. De nieuwe regels versterken ook internationale samenwerking door te zorgen voor verplichte waarschuwingen voor stroomafwaarts gelegen stroomgebieden na incidenten.

Volgende stappen

Het Europees Parlement en de Raad moeten nu de nieuwe richtlijn formeel vaststellen, die 20 dagen na de publicatie ervan in het Publicatieblad van de EU in werking treedt. De lidstaten moeten vervolgens uiterlijk 22 december 2027 de vereisten ervan implementeren en de wijzigingen in de drie relevante richtlijnen omzetten: de Kaderrichtlijn Water, de Richtlijn Milieukwaliteitsnormen en de Grondwaterrichtlijn.

Bron: Europese Commissie